lundi 12 septembre 2011

Demian


demian, la historio de la junaĝo de emil sinkler / hermann hesse, trad. detlef karthaus. - novjorko: mondial, 2007. - 141 p.
originala titolo: demian, el 1919.
ĉiuj romanoj de la germana kaj svisa artisto hermann hesse (1877-1962) havas komunajn rekoneblajn etoson, temaron kaj stilon. "demian" estas adoleskiĝa romano, kiu forte elspiras tiun serĉon de vivmotivo, tiun fascinon por iuj kaŝitaj, eble mistikaj, eble psiĥanalizaj fundamentoj de homa animo, kiu estas karaktera de la hesaj verkoj.
la rakontanto priskribas sian vivon de infanaĝo ĝis plenkreskiĝo kiel vojon al iu pli alta, sopirata revelacio. tiu intima tono tamen ne tute enfermas la leganton en la subjektiveco de la rakontanto, ĉar ĉi tiu iras sian personan vojon dank' al renkontiĝoj kun modelaj kaj iafoje ankaŭ malmodelaj homoj — interalie kun la titoldona "demian" —, kies diroj kaj agoj kontraŭpezas liajn. oni ne atendu do de ĉi tiu verko precizajn priskribojn de lokoj aŭ de cirkonstancoj; la ĉefa koncerno estas la sentoj, pensoj kaj mondrigardo de la mi-persono, laŭnome emil sinkler. ĉu ĉi tiu fine atingas aŭ ne atingas sian celon, kontentigas aŭ ne kontentigas sian komprenavidon fronte al la mondo, la leganto mem juĝos.
la traduko efike peras la fluan, senembarasan, iom romantikan stilon de hesse. provlego kaj publikigo ĉe serioza eldonejo igas la tekston preskaŭ senmakula krom iuj preteratentoj ("sencon de honoro" (senton), "oni konsideras min etan infanon" (eta infano), "tiu signo ne signifas honto" (honton), "komencis nova turmento" (komenciĝis) kaj malmultaj similaj...).
ĵ. vaŝe