vendredi 11 janvier 2008

Esperanto sen mitoj


ESPERANTO SEN MITOJ: Dua prilaborita eldono 2003

de Marcus Sikosek Antwerpeno: Flandra Esperanto-Ligo

paĝoj 367. ISBN 9071205703


Ĉi tiu libro, verkita de elstara esperantologo kun detalaj scioj pri la historio de la E-movado, estas tre eble la plej grava E-libro, kiu iam eldoniĝis, ĉar ĝi celas neniom malpli, ol la maturiĝon de nia komunumo. Je la unua fojo, tutsimple, esperantologo diras la veron, kun plena dokumentado, pri la troigoj, misasertoj kaj miskredoj, kiuj karakterizis multajn el la tradiciaj propagandistoj de la E-movado.


Oni ne devas kredi, ke ĉio tio estis trompintenca. Estas facile komprenate, ke homoj eĉ subkonscie inklinas misprezenti faktojn, kiam ili forte kredas, ĉu prave ĉu neprave, je la esenca boneco de sia afero.


La kritikoj de Sikosek (nun Van Dijk) elfoliiĝas en kadro de rekomendoj por taŭga kaj responsa informado pri E-o. Tiel la libro havas pozitivan aspekton, kaj ne riskas akuzojn pri subminado de la E-movado. La verko antaŭsupozas, ne neas, la dezirindecon de tiu tradicia strebado pliigi la nombron de E-istoj, kiu nomiĝas kutime "disvastigado".


La libro dividiĝas en sep sekciojn: senmitaj informado, komunumo, strategioj (manifestoj), subtenantoj, lingvo, planlingvoj ĝenerale, kaj la kulto de Zamenhof. En ĉiu sekcio la honestema leganto spiras bonvenan freŝan aeron, kaj eble sin aŭdas murmuri "Fine!" Eble estas tiuj, kiuj post la apero de tia verko ĝenas sin pri la estonteco de nia lingvo; sed necesas tre serioze konsideri, ke kiam ajna homgrupo atingas la stadion, kie ĝi efektive timas la veron, ĝi estas en profunda kaĉo.


Mi ne ripetos la enhavon de la libro; tion jam faris aliuloj. Sed je la dua lego mi rimarkis du punktojn, kiujn la unuan fojon mi pretervidis. Unu estas, ke Sikosek plurfoje uzas la vorton 'hobio' rilate E-on, kaj ĉiam kun pozitiva aŭ neŭtrala nuanco. Tio estas laŭ mi interesa. La alia estas pli-malpli severa kritiko al la Civito, specife surbaze de ties misprezentoj -- eble laŭ la aŭtoro la "organizitaj raŭmistoj" emas sekvi iom la tradician, nun diskredititan, vojon.


Kiugrade la verko de Sikosek efikas sur la E-movado(j) mi ne certas. Aktivuloj diras al mi, ke ĝi ja efikas, kaj ke E-informado nun multe pli respondecemas. Mi esperas, ke jes. Minimume, jam ne haveblas la senkulpigo "mi ne sciis".


Ken Miner

Aucun commentaire: